تعداد صفحات: 107
مولف: فريدالدين ابوحامد محمد بن ابوبكر ابراهيم بن اسحاق عطّار نيشابورى (537-627ق)، يكى از شعرا و عارفان نامآور ايران در اواخر قرن ششم و اوايل قرن هفتم و متولد نیشابور است. آثار شيخ به دو دستهى منظوم و منثور تقسيم مىشود. يكى از معروفترين آثار منثور عطّار، تذکرة الاولياست كه در اين كتاب، عطار به معرفى 72 تن از اولياء، مشايخ و عرفاى صوفيه پرداخته است. دیوان اشعار او نیز اثر منظوم معروف اوست.
درباره کتاب : اسرارنامه یکی از مثنویهای مسلمالسند فریدالدین عطار نیشابوری و احتمالا از جمله نخستین آثار او بوده است .
این اثر مشتمل است بر ۳۳۰۵ بیت در ۲۲ مقاله. سه مقاله نخستن آن به ترتیب درباره توحید و نعت رسول اکرم و فضائل خلفای راشدین است. از مقاله چهارم به بعد درباره موضوعات گوناگون تصوف است. مقاله پنجم درباره اهمیت عشق و برتری آن از خرد با ابیات معروف ذیل آغاز میشود:
دلا یک دم رها کن آب و گل را صلای عشق در ده اهل دل را
ز نور عشق شمع جان برافروز زبور عشق از جانان درآموز.
در مقالات بعد درباره شماری از اصطلاحات صوفیه مانند شوق و نکات صوفیانه مانند سر جان و تن و نکوهش نفس اماره سخن گفته شده است.
عطار در این مثنوی فلسفه مشایی و عقل استدلالی را نکوهش میکند و در عین حال در مقاله هشتم نکات فلسفی متعددی را از دیدگاه عرفانی بیان می کند. در این مقاله وی از مراتب موجودات سخن میگوید که به ترتیب عبارتند از:
* ۱. ارکان
* ۲. معادن
* ۳. نبات
* ۴. حیوان
* ۵. انسان
* ۶. انبیا
* ۷. محمد
عطار معتقد است جهانی که ما با حواس خود ادراک میکنیم موهوم است. به عبارت دیگر ما فقط ظاهر اشیا را میبینیم و درک میکنیم نه حقیقت و باطن آنها را و اگر حقیقت اشیا را میدیدیم درمییافتیم که اصل همه آنها یک چیز است.
از مقاله نهم به بعد عطار به خصوص درباره معاد و احوال آخرت سخن میگوید و تقریبا تا آخر کتاب سعی میکند یاد مرگ و مردن را در خواننده زنده کند و لذا این کتاب به لحاظ القای مرگ آگاهی درمیان کتابهای صوفیانه کم نظیر است.
f3857038.zip0.74 MB |